NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
343 - (1314) حدثني
حرملة بن
يحيى. أخبرنا
ابن وهب.
أخبرني يونس
عن ابن شهاب،
عن أبي سلمة
بن عبدالرحمن
بن عوف
عن أبي
هريرة، عن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم ؛ أنه
قال "ننزل
غدا، إن شاء
الله، بخيف
بني كنانة.
حيث تقاسموا
على الكفر".
{343}
Bana Harmeletü'bnü Yahya
rivayet etti. (Dediki): Bize İbni Vehb haber verdi. (Dediki): Bana Yûnus, İleni
Şihâb'dan, o da Ebû Selemete'bnü-Abdirrahman b. Avf'dan, o da Ebû Hureyre'den,
o da Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'den naklen haber verdiki, şöyle
buyurmuşlar :
«Yarın inşaallah Benî
Kinâne'nin Hayfına, küfr üzere ahd-ü peymân verdikleri yere ineceğiz.»
344 - (1314) حدثني
زهير بن حرب.
حدثنا الوليد
بن مسلم.
حدثني
الأوزاعي.
حدثني الزهري.
حدثني أبو
سلمة. حدثنا
أبو هريرة قال:
قال
لنا رسول الله
صلى الله عليه
وسلم، ونحن بمنى
"نحن نازلون
غدا بخيف بني
كنانة. حيث
تقاسموا على
الكفر". وذلك
أن قريشا وبني
كنانة تحالفت
على بني هشام
وبني المطلب،
أن لا يناكحوهم،
ولا
يبايعوهم،
حتى يسلموا
إليهم رسول
الله صلى الله
عليه وسلم.
يعني، بذلك، المحصب.
{344}
Bana Züheyr b. Harb
rivayet etti. (Dediki): Bize Velîd b. Müslim rivayet etti. (Dediki): Bana Evzâî
rivayet etti. (Dediki): Bana Zührî rivayet etti. (Dediki): Bana Ebû Seleme
rivayet etti. (Dediki): Bize Ebû Hureyre rivayet etti. (Dediki):
Mina'da bulunduğumuz
sırada Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bize hitaben: «Yarın biz Benî
Kinâne'nin Hayfına, küfür üzere ahd-ü peymân ettikleri yere ineceğiz.»
buyurdular; Bunun sebebi Kureyş'Ie Benî
Kinâne'nin, Benî Hâşim'le Benî Muttalib aleyhine onlarla kız alıp-vermemek
Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'i kendilerine teslim edinceye kadar
alışverişte bulunmamak üzere ahd-ü peymân etmiş olmalarıdır. Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bu yerden El-Muhassab'ı kasdetmiştir.
345 - (1314) وحدثني
زهير بن حرب.
حدثنا شبابة.
حدثني ورقاء
عن أبي
الزناد، عن
الأعرج، عن
أبي هريرة،،
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم قال:
"منزلنا،
إن شاء الله،
إذا فتح الله،
الخيف. حيث
تقاسموا على
الكفر".
[ش
(حيث تقاسموا
على الكفر) أي
تحالفوا
وتعاهدوا
عليه. وهو
تحالفهم على
إخراج النبي
صلى الله عليه
وسلم وبني
هشام وبني
المطلب من مكة
إلى هذا
الشعب، وهو
خيف بني
كنانة. وكتبوا
بينهم صحيفتهم
المشهورة
(انظر السيرة)].
{345}
Bana Züheyr b. Harb
rivayet etti. (Dediki): Bize Şebâbe rivayet etti. (dediki) ; Bana Verkaas, Ebu'z-Zinâd'dan,
o da A'rac'dan. o da Ebû Hureyre'den, o da Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'den naklen rivayet etti ki,
Efendimiz (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) :
«Hedefimiz Allah fütuhat
verirse inşaallah Hayf (yâni) müşriklerin küfr ahd-ü peymân ettikleri yerdir»
buyurmuşlar.
İzah:
Bu hadîsi Buhâri hacc,
hicret ve megâzî bahislerinde tahrîc etmiştir.
Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'in «İnşaallah» demesi bu bâbdaki âyet-î kerîmeye
imtisâlendir.
Hayf: Dağ eteği
mânâsına gelir. Benî Kinâne hayf'ın dan murâd El-Muhassab denilen yerdir.
Vaktiyle müşrikler burada müslümanlara karşı boykota karar vermişlerdi. Tabakât
ve Siyer kitaplarının beyânına göre Kureyş kâfirleri müslümanlara reva
gördükleri bütün zulüm ve eziyetlere rağmen müslümanlığın her gün biraz daha
ilerlediğini görüyor, kin ve hiddetlerinden ne yapacaklarını bilemiyorlardı.
Habeş imparatoru Necâşî müslümanları himaye etmiş müşriklerin murahhaslarını
haybet ve hüsranla geri çevirmişti. Müşrikler buna pek ziyâde hiddetlendiler ve
Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'i öldürmeye ittifak ederek aralarında
bir misaknâme yazdılar. Bu misâk'a göre Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem) Efendimizin kabilesi olan Benî Hâşim ile alışveriş yapmıyacaklar,
onlardan kız alıp vermeyecekler, Hz. Nebi'yi teslim etmedikçe kendilerine hiç
bir nevi gıda maddesi vermiyeceklerdi. Mîsâk-nâmeyi Mansûr b. İkrime yazmış,
fakat derhal eli kurumuştu. Mîsâknâmeyi Kabe duvarına astılar. Ve Benî Hâşim'i
kendilerine babalarından miras kalan Şi'b-i Ebü Tâlip denilen vadide muhasara
altına aldılar. Ve Benî Abdü'l Muttalib bu vadide üç sene mahsur kalmışlardır.
Bu müddet zarfında müslümanların pek ziyâde müşkilât çektikleri hattâ bâzan
ağaç yaprakları yedikleri rivayet olunur. İbni Sa'd mezkûr vak'ayı anlatırken. Çocukların
açlıktan feryâd-ü figân ettiklerini ve seslerinin uzaklardan duyulduğunu
kaydeder. Kureyş kâfirleri ise bu elemnâk manzaradan yasakn kalıyorlardı. Ebû
Leheb, elden gelen her türlü zulüm ve şenaati icra için Kureyş'e yardım
ediyordu. Nihayet zulm-ü istisâf dayanılmaz bir dereceye varınca Allah Teâlâ
Nebi-i zîşânına müşriklerin yazdığı ahidnâmeyi kurtlar, yediğini yalnız Allah
(Azze ve Celle)'nin zikredildiği yerlerin sağlam kaldığını vahy suretiyle
bildirdi. Bir rivayette müşrikler ahidnâmenin. üzerine üç mühür vurmuşlardı.
Resul-i Ekrem (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz bu hâdiseyi amcası Ebû
Tâlib'e haber verdi. o da Kureyş kâfirlerine giderek şunları söyledi: «Kardeşim
oğlunun bana haber verdiğine göre Allah Teâlâ sizin ahidnâmenize kitap kurtları
musallat etmiş, bu kurtlar ahidnâmedeki zulm ve cefâya ait yerleri yemiş, Allah
Teâlâ'nın zikredildiği yerler sağlam kalmıştır. Kardeşim oğlu bana hiç bir
zaman yalan söylememiştir. Eğer bunda da doğru söylüyorsa bu kötü fikrinizden
vazgeçin. Yalan söylediği meydana çıkarsa onu size teslim ederim. Siz de
kendisini ya öldürür yahut sağ bırakırsınız...»
Müşrikler: «Bize karşı
hakikaten insaf gösterdin!» dediler. Bir de baktılar ki hâdise tamamen
Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in haber verdiği gibi imiş. Hayretler
içerisinde kalarak Ebû Tâlib'e verdikleri söze pişman oldular. Bunun üzerine
Ebû Tâlib: «Mes'ele anlaşılmışken biz hâlâ neden haps ediliyor; muhasarada
kalıyoruz.» dedi. Kureyş'ten bâzı kimseler de Benî Hâşim'e yaptıklarından pişmanlık
duydular. Mut'im b. Adiyy, Adiyy b. Kays, Zem'atü'bnü Esved, Ebu'l-Buhterî b.
Hâşim ve Zuheyr b. Ebî Ümeyye bunlar meyânında idi. Derhal silâhlanarak Benî
Hâşim'le Benî Muttalib'in bulundukları yere gittiler ve onları mahsur
bulundukları yerden çıkardılar. Kureyş küffarı bunu görünce Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Efendimizin kendilerine asîâ teslim
edilmeyeceğini anlayarak bir daha sukût-u hayâle uğradılar. Benî Hâşim ile Benî
Muttalib mahsur bulundukları Şi'b'dan ancak nübüvvetin onuncu yılında
kurtulabilmişlerdi. Bir rivayette ahidnâmeyi Mut'im b. Adiyy yırtınıştır. İşte
bu vak'aya istinaden ulemâdan bâzıları Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'in El-Muhassab'e inmesini Allah'ın lütf u ihsanlarına karşı bir
şükrân-ı nimet diye tefsîr etmişlerdir.
Bu hadısdeki yarından
murâd Zi'l-hicce'nin onüçüncü günüdür.